Życica trwała jest jednym z najważniejszych gatunków traw na obszarach intensywnie użytkowanych. Charakteryzuje się szybkim wzrostem i wysoką odpornością na deptanie. Jednak oczekiwania klientów co do odporności murawy są coraz wyższe, ze względu na zwiększającą się intensywność eksploatacji obiektów sportowych

Odporność na deptanie

Nawet jeśli dana odmiana życicy (niewyhodowana z myślą o odporności na deptanie) wykazuje pewną tolerancję na intensywne użytkowanie, to wcale nie znaczy, że trawa ta zregeneruje się w razie uszkodzeń na skutek eksploatacji trawnika. W rzeczywistości stwierdzono, że w przypadku uszkodzeń takie odmiany nie są zdolne do regeneracji. Decydujące znaczenie ma zatem to, aby odmiana życicy trwałej używana do obsiewu boisk sportowych była od samego początku hodowana w warunkach stresu wywołanego deptaniem. Właśnie w ten sposób specjaliści firmy Barenbrug odkryli życicę RPR wykazującą niezwykłe zdolności regeneracyjne nawet w warunkach długotrwałego stresu wskutek intensywnej eksploatacji.

Życica RPR ma rozłogi

Samoregenerująca się życica trwała (RPR) to podgatunek życicy trwałej wytwarzający rozłogi. Rozłogi podzielić można na dwie kategorie: zdeterminowane i niezdeterminowane. Rozłogi zdeterminowane (samokończące) to nadziemne pędy, które wytwarzają korzenie w węzłach. Nie wytwarzają pionowych pędów w nieskończoność – w pewnym momencie wierzchołek kończy rozrost i tworzy kwiatostan. Ta odmiana określana jest jako Lolium perenne subsp. stoloniferum.

Rozłogi niezdeterminowane to nadziemne pędy wytwarzające korzenie w węzłach. Wyrastają z nich wciąż nowe pionowe pędy, gdyż rozłogi te nigdy nie tworzą kwiatostanów – wierzchołek pozostaje wegetatywny. Do tego typu gatunków traw należą np. cynodon palczasty i mietlica rozłogowa.

Wyhodowana w warunkach intensywnej eksploatacji

Znaczenie życicy RPR i jej zalety odkryto tylko dzięki temu, że została wyhodowana w warunkach stresu wywołanego deptaniem. Przez wiele lat miliony genotypów traw poddawane były intensywnej eksploatacji, wskutek czego ich populacja doświadczalna zmniejszyła się do około 3 tys. próbek. Wśród nich odkryto tylko pięć populacji traw typu RPR. Ten rodzaj selekcji przełożył się na lepszą tolerancję trawy na użytkowanie, ale również na jej lepszy potencjał regeneracji po uszkodzeniu, a to dzięki rozrostowi poprzez rozłogi.

Badania przeprowadzone przez firmę Barenbrug wykazały, że sam fakt wytwarzania przez życicę rozłogów nie oznacza, że zregeneruje się ona po intensywnym użytkowaniu. Z odmian wytwarzających rozłogi były w stanie zregenerować się tylko te, które wyhodowano z myślą o dużej odporności na deptanie. Mimo że inne odmiany życicy mogą wykazywać pewną niezamierzoną odporność na deptanie, to nie są w stanie odbudować uszkodzeń spowodowanych intensywną eksploatacją. Po zakończeniu symulacji intensywnego użytkowania murawy dane odmiany przebadane zostały pod kątem zdolności regenerowania uszkodzeń. Stan odmian, które nie zostały wyhodowane z myślą o dużej odporności na deptanie, cały czas się pogarszał – darń nie powróciła do stanu sprzed uszkodzeń. Natomiast odmiany hodowane w warunkach stresu wywołanego intensywnym użytkowaniem (tj. RPR) zregenerowały się, a nawet rozrosły na boki, zadarniając większą powierzchnię niż wcześniej. Po naruszeniu ciągłości darni wskutek deptania życica RPR rozpoczyna bowiem wytwarzanie rozłogów, by pokryć te obszary, na których występują ubytki murawy. To zjawisko opisano po raz pierwszy w badaniach przeprowadzonych na Uniwersytecie Stanowym w Ohio.

RPR – gdzie stosować?

Czy zatem trawa typu RPR nadaje się do obsiewania boisk sportowych, plantacji darni i pól golfowych (fairway, tee)? Jak najbardziej, ponieważ od początku hodowano ją z myślą o takich intensywnie eksploatowanych obszarach. Od momentu rozpoczęcia prac nad tą odmianą życica RPR stosowana była głównie na terenach sportowych i plantacjach darni, gdzie jej użycie okazało się wielkim sukcesem. W wielu opiniach zarządcy muraw i producenci darni wyrażali zadowolenie z właściwości trawy RPR i jej odporności na eksploatację.

Podsumowanie

Życica RPR to wytrzymałość i szybki wzrost w jednym. Wszystkie charakterystyczne cechy mieszanki traw ujawniają się w tym samym czasie. Rośliny szybko kiełkują, a po utworzeniu gęstej darni można je intensywnie eksploatować. Umożliwia to rozegranie większej liczby meczów na boisku, gdyż jego murawa wytrzymuje większe natężenie deptania.

Życica RPR rozwiązuje odwieczny dylemat: szybki wzrost murawy czy odporność na deptanie. Ten innowacyjny gatunek łączy w sobie obie te cechy. To po prostu trawa idealna.

Autor jest międzynarodowym kierownikiem produktu w firmie Barenbrug Holland

Kontakt:
Barenbrug Polska Sp. z o.o.
ul. Sowia 15
62-080 Tarnowo Podgórne
tel. 61 816 41 34, faks 61 814 63 05
p.krzywicki@barenbrug.pl, www.barenbrug.pl

TEKST – Arthur Wolleswinkel
FOTO – Archiwum Firmy Barenbrug