Kto bywa na różnych imprezach organizowanych w szkolnych salach sportowych, ten wie, jak zła potrafi być w nich akustyka. W tych pogłosowych pomieszczeniach każdy dźwięk ulega rozmyciu i trzeba wielkiego samozaparcia i koncentracji, żeby cokolwiek zrozumieć. Strach pomyśleć, że przeprowadza się tu także ważne egzaminy językowe wymagające zrozumienia zadań ze słuchu

Akustyka wnętrz w salach sportowych wpływa na ich funkcjonalność, o czym zwykle można się przekonać już w trakcie ceremonii otwarcia tych obiektów. Wadą dyskwalifikującą pomieszczenie jest słaba zrozumiałość mowy będąca przede wszystkim skutkiem silnego pogłosu. Jeżeli sala jest bardzo pogłosowa, to komunikacja słowna jest możliwa na dystansie do 3–4 m (odległość mówca – słuchacz lub głośnik – słuchacz), a tu mowa o odległościach rzędu kilkunastu metrów i więcej.

Zakłócenia komunikacji

Projektując zarówno małe sale gimnastyczne, jak i duże hale sportowe, trzeba wziąć pod uwagę różnorodne ich wykorzystanie. Podczas zajęć wychowania fizycznego akustyka sali sportowej powinna ułatwiać komunikację werbalną między nauczycielem a uczniami, i to przy odległości rzędu kilkunastu metrów. Wymaga to ograniczenia pogłosu oraz obniżenia ogólnego poziomu hałasu. Ten ostatni postulat jest szczególnie istotny w przypadku największych sal sportowych dzielonych kurtynami na części, tak aby mogły być w nich przeprowadzane zajęcia dla 2–3 klas równolegle. Także gry zespołowe są zwykle bardzo głośne: równoważny poziom dźwięku utrzymuje się zazwyczaj na poziomie 75–80 dBA, a przy obecności publiczności osiąga nawet 90 dBA. W warunkach silnego pogłosu zawodnicy mogą mieć też istotne problemy z szybką lokalizacją źródła dźwięku (na przykład innego gracza). W przypadku akademii, apeli i występów artystycznych akustyka sali sportowej powinna umożliwiać sprawne funkcjonowanie nagłośnienia. Staje się to trudne przy silnym pogłosie – powinno się wtedy znacznie skrócić odległość między poszczególnymi słuchaczami a najbliższymi im głośnikami (do 3–4 m), co jest niepraktyczne, a często niemożliwe. Prostszym i skuteczniejszym rozwiązaniem jest obniżenie pogłosowości sali.

Sale sportowe są także wykorzystywane jako miejsce przeprowadzania egzaminów gimnazjalnych i maturalnych. Dobra zrozumiałość mowy ma pierwszorzędne znaczenie w przypadku egzaminów językowych, gdy część pytań musi być odtworzona (i zrozumiana!) z nagrań. Dla poprawności i powtarzalności tych egzaminów konieczne jest więc ograniczenie pogłosu.

WIĘCEJ W MAGAZYNIE „BOISKA I STADIONY” NR 15

TEKST – Mikołaj Jarosz
FOTO – Archiwum firmy Ecophon