Trawa na boiskach | Boiska i Stadiony

Kilka kroków do pięknej murawy

Profesjonalne powierzchnie trawiaste są wykorzystywane w różny sposób. Darń jest poddawana dużej presji użytkowej, co ma miejsce głównie na boiskach sportowych. Widoczne jest to również na polach golfowych czy w sektorze trawy użytkowej wykonywanej przez architektów krajobrazu.

Czy trawa musi być pielęgnowana 24 godziny na dobę przez 7 dni w tygodniu? Trawy to rośliny, które chcą oddychać i rosnąć o każdej porze dnia i nocy. Zadaniem personelu zajmującego się ich pielęgnacją (greenkeeperów) jest stworzenie roślinom optymalnych warunków, nawet wtedy, kiedy nie są obecni na miejscu. W zależności od segmentu intensywność pielęgnacji może być różna. Najważniejsze jest zaopatrzenie w składniki pokarmowe i aspekty, które są z tym powiązane.

Trawa na boiskach
Trawa na boisku ma decydujące znaczenie. Z jednej strony mamy powierzchnie trawiaste na stadionach, które są wykorzystywane przez lekkoatletów i poddawane jedynie nieznacznemu oddziaływaniu punktowemu, z drugiej strony mamy trawę stadionową klubów wyższych lig, która musi spełniać całkiem inne wymagania. Niemiecka Federacja Piłkarska w publikacji z 2011 roku pt. „Budowa boiska sportowego i jego utrzymanie” ustaliła najważniejsze kryteria, według których można w jednoznaczny sposób zmierzyć przyjętą koncepcję pielęgnacji. Przed przeprowadzeniem jakichkolwiek zabiegów należy wyrobić sobie zdanie o murawie i znajdującej się poniżej warstwie nośnej trawy (WNT). Tylko w taki sposób można zagwarantować, że planowany zabieg będzie prowadził do sukcesu. Ważnymi czynnikami są m. in. gęstość murawy, znajdujące się na niej gatunki traw i skład WNT, który decyduje
o pojemności wodnej i zdolności do drenażu. Ma to decydujące znaczenie i wpływ na kiełkowanie traw oraz dostępność składników odżywczych. Jeżeli warstwa nośna trawy nie odpowiada wymaganiom, w glebie muszą zostać przeprowadzone w odpowiednim czasie prace mechaniczne, żeby przywrócić jej funkcjonalność, np. wertykulacja, aeracja, spulchnianie wgłębne i nakłuwanie.

Nawadnianie
W celu ustalenia zapotrzebowania na składniki pokarmowe, można zastosować różne kryteria. W oparciu o broszurę Niemieckiej Federacji Piłkarskiej najważniejsze czynniki zostały przedstawione w tabelach. Dla uproszczenia przedstawiono podbudowę piaszczystą i podbudowę zbliżoną w budowie do typowej gleby o głębokiej miąższości. Na stadionach dochodzi jeszcze jeden czynnik – oświetlenie. W połączeniu z ogrzewaną murawą można się liczyć ze wzrostem trawy prawie przez cały rok. Szczególnie zastosowanie nowych lamp ledowych czyni tę koncepcję dla wielu obiektów bardziej interesującą. Na podstawie przedstawionych w tabelach czynników można zaplanować dla własnego obiektu stadionowego indywidualne zapotrzebowanie na składniki pokarmowe, biorąc pod uwagę sytuację budżetową.

Nawożenie
Należy preferować nawozy o działaniu spowolnionym. Od 2013 roku na polskim rynku są dostępne nowe produkty, które od wielu lat z powodzeniem stosuje się w krajach sąsiednich. Chodzi tu głównie o nawozy Granucote, Granupermanent i Granuspot. Są to nawozy, które zawierają otoczkowany mocznik i dawkę startową. Ważne jest, żeby przeciwdziałać tworzeniu plam ponawozowych przez nieotoczkowane nawozy w czasie niskich temperatur. Im większy jest udział nawozu otoczkowanego, tym pewniejszy i bezpieczniejszy jest produkt. W tabeli 4 przedstawiono przykładowy plan nawozowy dla boiska o średnim natężeniu użytkowania z dodatkowym zapotrzebowaniem na azot 5 g/m²/rok zgodnie z tabelą 3. Docelowa ilość azotu dla piaskowej podbudowy to około 25 g czystego azotu/m²/rok. Na bazie jedynie 840 kg nawozu jest zabezpieczone optymalne zaopatrzenie w składniki odżywcze. Warunkiem jest, żeby nawóz został wysiany odpowiednim rozsiewaczem skalibrowanym (np. Rotary, AccuPro). W przypadku pól golfowych są stawiane bardzo specyficzne wymagania dotyczące składników pokarmowych. W tym przypadku decydujące jest kryterium wysokości koszenia, na które ma wpływ wiele nawozów. Szczególnie na Fairways i Semi-Rough nawóz o przedłużonym działaniu pokazuje swoje zalety. Na bazie jednej lub dwóch dawek rocznie zostaje zapewnione optymalne nawożenie. Z uwagi na duże powierzchnie należy zapobiegać zjawisku ekstremalnie szybkiego wzrostu, ponieważ powierzchnie powyżej 20 ha musiałyby być koszone trzy razy w tygodniu. Do tego zalegająca wtedy większa masa skoszonej trawy wyraźnie wpływa na jakość gry i samej trawy. Również w tym przypadku sprawdzają się nawozy Granucote i Granupermanent. Granucote o działaniu 3, 4, a nawet 5, 6 miesięcy jest tutaj szczególnie polecany. W architekturze krajobrazu bierze się również pod uwagę produkt o działaniu 8-, 9-miesięcznym. Wiele ozdobnych trawników jest nawożonych sporadycznie i często na bazie szybko rozpuszczających się nawozów. To właśnie prowadzi do szybkiego wzrostu i niezadowolenia ze zbyt dużej masy skoszonej trawy. Często działanie tych nawozów nie jest już widoczne po dwóch tygodniach, kiedy mamy obfite opady atmosferyczne, jak np. tej wiosny. W takim przypadku możliwe jest pokrycie całosezonowego zapotrzebowania na składniki pokarmowe np. nawozem Granucote 23 + 5 + 12 z magnezem, żelazem i manganem, już przy jednej aplikacji 40 g/m².

Podsumowanie
Zoptymalizowane zaopatrzenie w składniki pokarmowe ma decydujący udział w zorientowanej na użytkownika jakości murawy (trawy). W połączeniu z uzgodnioną koncepcją pielęgnacji, jakość powierzchni trawiastej będzie utrzymywana i polepszana. Żeby cel ten mógł być w pełni osiągnięty, obojętne jest, czy osoby zajmują się pielęgnacją powierzchni trawiastej na boisku, polu golfowym czy pracują w architekturze krajobrazu.

KONTAKT: www.elkner.pl

MAGAZYN „BOISKA I STADIONY” NR 10

TEKST: THOMAS FISCHER, RAFAŁ ELKNER
FOTO: ARCHIWUM FIRMY ELKNER