W ostatnich latach zauważamy coraz większe zainteresowanie grą w tenisa. Prawdopodobnie jest to związane z sukcesami naszych tenisistów. Budowane są zarówno korty przy obiektach publicznych, jak i prywatne. Bardzo istotnym elementem kortu jest jego nawierzchnia. Największym zainteresowaniem wśród inwestorów cieszy się obecnie nawierzchnia ze sztucznej trawy.

Rodzaje nawierzchni

Producenci prześcigają się w ulepszaniu nawierzchni przeznaczonych na korty tenisowe. Główną zaletą nowoczesnych nawierzchni tenisowych są coraz lepsze właściwości gry, jak również minimalne koszty ich utrzymania. Zachowanie w dobrej kondycji kortów ze starszymi nawierzchniami typu mączka ceglasta wymaga sporo wysiłku.

Najpopularniejsze nawierzchnie:

• korty twarde, tzw. hard court – na twardym podłożu typu beton czy asfalt wylewa się cienką warstwę akrylową. Jest to kort bardzo twardy, uciążliwy dla ludzi mających problemy ze stawami. Wadą takich nawierzchni jest powstawanie pęknięć, co znacznie obniża komfort gry;
• korty poliuretanowe – nie są to nawierzchnie przeznaczone typowo na korty tenisowe, jednak są one często spotykane na obiektach publicznych, gdyż można je bardzo dobrze wykorzystać do innych dyscyplin sportowych (koszykówka, siatkówka). Wadą nawierzchni poliuretanowych jest brak możliwości poślizgu, co może doprowadzić do kontuzji zawodnika;
• korty ze sztucznej trawy – bardzo popularna nawierzchnia ceniona przez wielu graczy. Na rynku mamy bardzo duży wybór sztucznych traw tenisowych. W zależności od umiejętności graczy mamy do wyboru trawy wolne, na których piłka odbija się wolniej, poprzez średnie do szybkich. Na kortach ze sztuczną trawą istnieje możliwość regulowania poślizgu poprzez ilość wsypanego piasku. Należy wspomnieć, że korty ze sztucznej trawy mają też najkorzystniejszy stosunek ceny do jakości.

Przygotowanie do budowy kortu

Podczas planowania budowy kortu należy zwrócić uwagę na jego lokalizację. Czynnikami, jakie należy brać pod uwagę, są:

1. położenie względem słońca – korty zewnętrzne należy posadowić w orientacji północ-południe. Jeżeli wybudujemy kort usytuowany w kierunku wschód-zachód, jeden z graczy przez znaczną część dnia będzie grał pod słońce;
2. bliskość drzew liściastych i iglastych tracących igły – istotne znaczenie ma to, by w pobliżu nowo budowanego kortu nie były zlokalizowane drzewa i krzewy tracące liście czy igły, gdyż utrudni to utrzymanie kortu w czystości;
3. ukształtowanie terenu – zlokalizowanie kortu na pochylonym terenie zwiększa koszty związane z odpowiednim jego wyprofilowaniem.

W celu zachowania minimalnych stref bezpieczeństwa wybiegi boczne powinny wynosić min. 1 m, natomiast wybiegi za linią końcową – 3 m. Minimalna powierzchnia potrzebna do wybudowania kortu do gry w debla wynosi 13 × 30 m, a dla kortu pełnowymiarowego (dla rozgrywek) – 36,57 × 18,27 m (zdjęcie 1).

Uwagi dla projektantów:

Przy projektowaniu kortów należy pamiętać o zastosowaniu pasa szerokości min. 20 cm (np. z kostki brukowej, asfaltu, betonu) wokół kortu, który będzie zabezpieczał przed dostaniem się na boisko zanieczyszczeń (np. ziemi, liści, śmieci, kamyków). Nie zaleca się stosowania pasa zieleni z trawy naturalnej czy ozdobnych kamyków. Kamyki przy uderzeniu piłką przedostają się na kort, a naturalna trawa często przerasta na boisko (zdjęcia 2, 3).

Należy zadbać, aby ogrodzony kort miał bramę wjazdową (o szerokości minimum 1,2 m), która pozwoli na wjechanie sprzętem ekipom konserwującym (sprzęt do oczyszczania murawy, zwyżka przy wymianie oświetlenia).

Nawierzchnia ze sztucznej trawy

Sztuczna trawa to syntetyczna nawierzchnia składająca się z mocnego, elastycznego podkładu, w który wetknięte są włókna. Podkład wykonany jest z kombinacji siatki z tworzywa sztucznego zabezpieczonej warstwą lateksu (czasami z dodatkiem kauczuku butadienowostyrenowego) lub poliuretanu (PU). Dodatkowo może zostać zastosowana warstwa PET pod siatką. Podkład jest perforowany, by zapewnić pełną przepuszczalność.

Włókna wykonane są z polipropylenu (PP) lub polietylenu (PE). Włókna polipropylenowe (PP) charakteryzują się dużą sztywnością, dzięki której w mniejszym stopniu poddają się naciskowi podczas gry. Ze względu na niższy koszt produkcji sztuczne trawy z tego włókna są relatywnie tańsze.

Włókna polietylenowe (PE) są natomiast miększe i przyjemniejsze dla skóry w porównaniu z włóknami polipropylenowymi. Odporne są na działanie soli, kwasów i zasad oraz niską temperaturę.

Rozróżniamy trzy rodzaje włókien: monofilamentowe oraz fibrylowane proste i kręcone. Włókna monofilowe to splot pojedynczych pasemek (monofilamentów). W jednym pęczku znajduje się od 6 do 12 włókien. Mogą one mieć różne kształty, co wpływa na sztywność, żywotność oraz komfort gry (zdjęcie 4).

Z kolei włókna fibrylowane to ponacinana taśma o szerokości do kilkudziesięciu milimetrów. Włókna te pod wpływem użytkowania rozwarstwiają się na liczne pasemka. Włókna fibrylowane kręcone zapewniają użytkownikowi lepsze parametry gry (lepszy poślizg), są one jednak droższe od włókien fibrylowanych prostych.

Multisportowy kort tenisowy

Nawierzchnia stosowana na kortach tenisowych znakomicie nadaje się również do uprawiania innych dyscyplin sportowych, jak koszykówka, piłka siatkowa, badminton czy piłka nożna. Ciekawym rozwiązaniem na kortach przydomowych jest zastosowanie różnokolorowych linii do innych dyscyplin, np. niebieskich, ceglastych, żółtych czy białych (zdjęcie 5).

Instalacja sztucznej trawy

Instalację sztucznej trawy na kortach tenisowych wykonują wyspecjalizowane firmy. Bryły trawy skleja się na flizelinie, na której jest rozłożony klej poliuretanowy. Linie wycina się z trawy i wkleja również na flizelinie z naniesionym klejem (zdjęcie 6).

Sztuczną trawę na kortach tenisowych zasypuje się z reguły piaskiem kwarcowym suszonym o granulacji od 0,2 do 0,8 mm. Ilość piasku, jaką należy zasypać trawę, jest zawsze określona w karcie technicznej (charakterystyce) sztucznej trawy (zdjęcia 7, 8).

Konserwacja i pielęgnacja

Korty ze sztuczną trawą wymagają minimalnych zabiegów pielęgnacyjnych. Niemniej jednak, aby kort służył przez wiele lat i zapewniał komfort gry na wysokim poziomie, należy przestrzegać kilku podstawowych zasad:

• wchodzić tylko w czystym obuwiu (zaleca się zamontowanie przed kortem odpowiednich wycieraczek do obuwia),
• kontrolować ilość zasypu piasku, a w razie jego braku dosypać odpowiednią ilość,
• nie dopuszczać do poruszania się po nawierzchni pojazdów, z wyjątkiem specjalistycznych maszyn do pielęgnacji wyposażonych w odpowiednie ogumienie,
• natychmiast usuwać zanieczyszczenia organiczne (m.in. liście, igliwie),
• natychmiast usuwać naturalną trawę i chwasty, które wrosły w sztuczną trawę, aby nie dopuszczać do ich rozrostu.

Szczotkowanie nawierzchni kortu tenisowego pozwala na rozluźnienie i równomierne rozprowadzenie zasypu oraz wyciągnięcie włókien trawy. Jeżeli nawierzchnia ze sztucznej trawy nie jest w odpowiedni sposób szczotkowana, wówczas powstaje tzw. efekt zamykania  się włókien trawy i nawierzchnia zaczyna przypominać swoim wyglądem filcowany dywan.

Zaleca się przeprowadzanie zabiegów gruntowanej pielęgnacji, która polega na rozróżnianiu i oczyszczeniu piasku między włóknami trawy (tzw. decompacting). Przeprowadza się go specjalistycznymi maszynami. Na kortach, które znajdują się w zacienionym i wilgotnym otoczeniu, mogą pojawiać się mchy i porosty. Usuwa je się przy zastosowaniu specjalistycznej chemii.

mgr inż. Paweł Niemiec – doradca ds. technicznych w firmie Glob Grass.

Kontakt:

Glob Grass
ul. Mariańska 14
47-400 Racibórz
tel.: 32 415 16 55
tel. kom.: 691 941 635
www.sztucznatrawa.eu

TEKST – Paweł Niemiec
FOTO – Archiwum Firmy Glob Grass